Εμβολιασμοί
Ένα κουταβάκι μπορεί να ξεκινήσει τους εμβολιασμούς σε ηλικία 6 με 8 εβδομάδων. Ο πρώτος εμβολιασμός ακολουθείται από ένα δεύτερο ένα μήνα μετά καθώς και από έναν τρίτο ένα μήνα μετά το δεύτερο. Στον τελευταίο εμβολιασμό συμπεριλαμβάνεται και το εμβόλιο κατά της λύσσας. Στη συνέχεια, συστήνεται ένας εμβολιασμός ανά έτος.
Τα γατάκια ακολουθούν παρόμοιο εμβολιακό πρόγραμμα, ξεκινώντας από την ηλικία των 6 με 8 εβδομάδων και κάθε μήνα για τρεις εμβολιασμούς. Στη συνέχεια, συστήνεται ένας εμβολιασμός ανά έτος.
Η δράση του εμβολίου ξεκινάει δύο με τρεις εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό. Παρόλα αυτά, λόγω της πιθανής παρουσίας μητρικών αντισωμάτων, η δράση του εμβολιακού προγράμματος στα κουτάβια και τα γατάκια θεωρείται πλήρης δύο με τρεις εβδομάδες μετά τον τρίτο εμβολιασμό.
Τα συνήθη εμβόλια στο σκύλο παρέχουν προστασία έναντι της παρβοεντερίτιδας(τύφος), νόσου του Carre (μόρβα), λοιμώδους ηπατίτιδας, λεπτοσπείρωσης, λύσσας και κατά περιπτώσεις έναντι της Λεϊσμανίωσης και του βήχα του κυνοκομείου (βλέπε παρακάτω ερωτήσεις). Τα συνήθη εμβόλια στη γάτα παρέχουν προστασία έναντι του ερπητοϊού και καλυκοϊού, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, έναντι του παρβοϊού (νόσος της παλευκοπενίας) και κατά περιπτώσεις έναντι της ιογενούς λευχαιμίας (FeLV – βλέπε παρακάτω ερωτήσεις).
Όπως με κάθε φάρμακο, έτσι και ένας εμβολιασμός μπορεί να συνοδεύεται από παρενέργειες. Ευτυχώς, αυτές είναι ήπιες και παροδικές. Οι πιο συχνές αφορούν μείωση της διάθεσης και της όρεξης, πόνος, οίδημα ή οζίδιο στο σημείο που έγινε το εμβόλιο και διάρροια ή έμετος. Συνήθως δεν απαιτείται καμία θεραπεία. Εξαίρεση αποτελεί η αλλεργική αντίδραση στο εμβόλιο. Αυτή είναι σαφώς πιο σπάνια αλλά απαιτείται θεραπεία.
Η Λεϊσμανίωση είναι νόσος που μεταδίδεται μέσω μολυσμένης σκνίπας. Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί εμβόλιο έναντι της νόσου αυτής. Το εμβόλιο μετριάζει τα συμπτώματα της
νόσου σε περίπτωση μόλυνσης και κάνει τη θεραπεία πιο εύκολη. Καθώς δεν αποτρέπει τη μόλυνση όμως, εξακολουθεί να είναι αναγκαία η χρήση κολάρου ή αμπούλας που να απωθεί τη σκνίπα. Αρχικά απαιτείται ένας εμβολιασμός και στη συνέχεια επανάληψή του ανά έτος.
Ο βήχας του κυνοκομείου είναι νόσος του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος του σκύλου. Είναι συχνή σε μέρη όπου συνωστίζονται πολλοί σκύλοι. Το εμβόλιο μετριάζει τη σοβαρότητα της νόσου. Συστήνεται να γίνεται σε σκύλους που επισκέπτονται συχνά ξενοδοχεία σκύλων ή σε αυτούς που πάσχουν από χρόνια νοσήματα του αναπνευστικού ή είναι ευαίσθητοι σε τέτοια νοσήματα (βραχυκεφαλικές φυλές). Υπάρχουν εμβόλια για τη νόσο αυτή με τη μορφή ένεσης καθώς και άλλα που χορηγούνται μέσα στη μύτη. Τα τελευταία έχουν το πλεονέκτημα ότι απαιτούν μόνο έναν εμβολιασμό αρχικά και η δράση τους ξεκινάει πιο γρήγορα. Άσχετα με την επιλογή του εμβολίου, συστήνεται επανάληψη του εμβολιασμού ανά έτος.
Η Ιογενής λευχαιμία της γάτας είναι νόσος που μεταδίδεται κυρίως με το σάλιο μολυσμένων γατών (π.χ. δαγκώματα όταν οι γάτες μαλώνουν ή ζευγαρώνουν). Συστήνεται να γίνεται σε γάτες που έχουν πρόσβαση έξω από το σπίτι. Αρχικά απαιτούνται δύο εμβολιασμοί και στη συνέχεια επανάληψη κάθε έτος.
Αποπαρασιτισμοί
Το χάπι για τα εντερικά σκουλήκια πρέπει να δίνεται κάθε τρεις μήνες τόσο στο σκύλο όσο και στη γάτα. Στην περίπτωση της γάτας, αντί για χάπι, μπορεί να δοθεί κατάλληλη αμπούλα που να εξοντώνει τα εντερικά σκουλήκια. Στα κουτάβια και τα γατάκια συστήνεται οι παραπάνω αγωγές να δίνονται πιο συχνά.
Το σκουλήκι της καρδιάς (Διροφιλαρίωση) είναι νόσος τόσο του σκύλου όσο και της γάτας και μεταδίδεται μέσω μολυσμένου κουνουπιού. Η πρόληψη έναντι αυτής της νόσου στο σκύλο γίνεται σε δύο επίπεδα: 1)το χάπι που σκοτώνει την προνύμφη που μεταδίδει το μολυσμένο κουνούπι και πρέπει να δίνεται κάθε μήνα και 2)κατάλληλο σκεύασμα πού απωθεί το κουνούπι (κολάρο ή αμπούλα). Στη γάτα η νόσος είναι λιγότερο συχνή σε σχέση με τον σκύλο. Η πρόληψη βασίζεται σε χάπι ή αμπούλα που λειτουργούν όπως το χάπι του σκύλου και δίνονται κάθε μήνα.
Τα εξωπαράσιτα που μας ενδιαφέρουν στον σκύλο είναι οι ψύλλοι, τα τσιμπούρια, οι σκνίπες και τα κουνούπια. Οι ψύλλοι μας ενδιαφέρουν κυρίως για τον ερεθισμό που προκαλούν ενώ τα υπόλοιπα για τις ασθένειες που μπορούν να μεταδώσουν. Η αποτελεσματική απώθηση και εξόντωσή τους στηρίζεται σε συνδυασμό σκευασμάτων. Έτσι, στον σκύλο συστήνεται συνδυασμός αμπούλας και κολάρου ή χαπιού (που εξοντώνει ψύλλους και τσιμπούρια) και κολάρου. Στη γάτα, λόγω της απουσίας σκευάσματος που να απωθεί αποτελεσματικά τις σκνίπες και τα κουνούπια, η πρόληψη αφορά τους ψύλλους και τα τσιμπούρια μόνο. Για τον σκοπό αυτό μπορούν να χρησιμοποιηθούν είτε χάπια ή αμπούλες.
ΟΧΙ! Ποτέ δεν χρησιμοποιούμε ένα σκεύασμα σκύλου σε μία γάτα ή το αντίστροφο αν δεν συμβουλευτούμε πρώτα τον κτηνίατρό μας.
Διατροφή
Η κυρία διατροφή ενός σκύλου ή μιας γάτας πρέπει να αποτελείται από ξηρή τροφή (κροκέτα). Αυτή πρέπει να είναι καλής ποιότητας καθώς και κατάλληλη για το στάδιο ζωής (νεαρό, ενήλικο, υπέργηρο) αλλά και τη φυλή (ειδικά στην περίπτωση των μεγαλόσωμων σκύλων).
Οι κονσέρβες μπορούν να χρησιμοποιηθούν συμπληρωματικά στη διατροφή ενός σκύλου ή μιας γάτας. Καθώς κατά κανόνα είναι πιο γευστικές, μπορούν να ανακατευτούν με την κροκέτα για να βελτιώσουν τη γευστικότητα ενός γεύματος (σε περίπτωση που ο σκύλος ή η γάτα αρνούνται να φάνε μόνο κροκέτα) ή να δοθούν ως επιβράβευση σε πιο αραιά χρονικά διαστήματα.
Εξαίρεση αποτελούν ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. νοσήματα του κατώτερου ουροποιητικού της γάτας), όπου η χρήση ειδικών κονσερβών μπορεί να είναι πιο κατάλληλη από τη χρήση κροκέτας.
Ναι. Αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο κάποιας εκπαίδευσης ή απλά
συμπληρωματικά στη διατροφή.
ΟΧΙ! Η κατανάλωση κοκάλων μπορεί να οδηγήσει σε γαστρεντερικές διαταραχές ή ακόμα χειρότερα σε έμφραξη. Η έμφραξη αυτή μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο του σκύλου ενώ για την αντιμετώπισή της απαιτείται χειρουργική παρέμβαση.
Γενικά το ανθρώπινο φαγητό δε συστήνεται για τον σκύλο και τη γάτα ή τουλάχιστον πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο. Υπάρχουν πολλά συστατικά που μπορεί να προκαλέσουν ζημιά (π.χ. κρεμμύδια, σταφίδες, σοκολάτα) και να οδηγήσουν ακόμα και στον θάνατο. Επιπλέον, ταΐζοντας ανθρώπινο φαγητό είναι δύσκολο να επιτευχθεί μια ισορροπημένη διατροφή. Τέλος, πολύ συχνή περίπτωση είναι ο σκύλος ή η γάτα να εξοικειώνεται στο ανθρώπινο φαγητό και να αρνείται την πρόσληψη κροκέτας.
Δυσοσμία στόματος
Η δυσοσμία του στόματος είναι συχνός λόγος ανησυχίας των ιδιοκτητών. Συστήνεται η προσκόμιση του σκύλου ή της γάτας στο κτηνιατρείο ώστε να προσδιοριστεί η αιτία. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτή οφείλεται στην παρουσία πέτρας στα δόντια και ουλίτιδας. Για την αντιμετώπισή της απαιτείται οδοντιατρικός καθαρισμός.
Ο σχηματισμός πέτρας στα δόντια ενός σκύλου ή μιας γάτας καθορίζεται κυρίως από γενετικά και διατροφικά αίτια. Το πιο αποτελεσματικό μέτρο για την επιβράδυνση σχηματισμού πέτρας παραμένει το βούρτσισμα των δοντιών. Αυτό καλό είναι να ξεκινάει από νεαρή ηλικία ώστε ο σκύλος ή η γάτα να συνηθίσει τη διαδικασία.
Η πρόσληψη κροκέτας επίσης βοηθάει στον παραπάνω σκοπό σε σύγκριση με μαλακές τροφές (π.χ κονσέρβα). Άλλα, λιγότερο αποτελεσματικά μέτρα, αποτελούν λιχουδιές σκληρής σύστασης (π.χ Dentastix) καθώς και σκευάσματα που λειτουργούν ενζυμικά.
Κούρεμα και μπάνιο
Σε γενικές γραμμές το μπάνιο δε θεωρείται απαραίτητο. Αν πραγματοποιείται, συστήνεται να μην ξεπερνά σε συχνότητα τη μία φορά το μήνα. Εξαίρεση αποτελούν ορισμένες δερματοπάθειες που απαιτούν συχνά μπάνια με φαρμακευτικά σαμπουάν. Σε όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις συστήνεται η χρήση σαμπουάν κατάλληλο για σκύλους ή γάτες. Ειδική μέριμνα πρέπει να δοθεί στο να αποφύγετε να ρίξετε νερό στα αυτιά και ειδικά στον ακουστικό πόρο καθώς αυτό προδιαθέτει σε ωτίτιδες. Επιπλέον, πρέπει να ακολουθήσει καλό στέγνωμα ειδικά τους χειμερινούς μήνες.
Όπως και με το μπάνιο, έτσι και το κούρεμα δεν θεωρείται απαραίτητο. Κάποιοι σκύλοι μπορούν να επωφεληθούν από αυτό τους θερινούς μήνες, ενώ σε κάποιους σκύλους ή γάτες μπορεί να κριθεί απαραίτητο λόγω ύπαρξης πολλών κόμπων στο τρίχωμά τους. Δεν υπάρχει περιορισμός στη συχνότητα.